Hướng dẫn dành cho CFO Fractional mới: 7 bước để khởi nghiệp và tăng trưởng bền vững

Fractional CFO là gì và khác gì so với kế toán – bookkeeping?

File cho biết: các thuật ngữ fractional CFO, virtual CFO, outsourced CFO đều dùng thay thế cho nhau . Điểm chung: CFO fractional không làm “rearview reporting” như kế toán (chỉ phản ánh quá khứ), mà tập trung giúp doanh nghiệp nhìn về tương lai: lãi, dòng tiền, thuế, lợi nhuận trong 6–24 tháng tới.

Do đó, fractional CFO là:

• cố vấn chiến lược
• người thiết kế kế hoạch tài chính tương lai
• người phân tích tác động của mọi quyết định lên cash flow, profit, và tăng trưởng

Đây là lý do dịch vụ CFO fractional luôn có giá trị cao hơn bookkeeping.

Fractional CFO thật sự mang giá trị gì cho chủ doanh nghiệp?

Theo file, chủ doanh nghiệp biết lợi nhuận và tiền mặt quan trọng, nhưng không biết cách tư duy tài chính như CFO fractional:

Họ thường không biết:

• nếu tăng ngân sách marketing 30% thì lợi nhuận quý sau tăng hay giảm?
• liệu dòng tiền đủ để tuyển Head of Operations?
• cần để dành bao nhiêu tiền để không “đau tim” vào mùa thuế?

Còn fractional CFO:

• tính được hết
• dự báo được tác động
• biến mục tiêu thành kế hoạch có số liệu

Đó là lý do doanh nghiệp tăng trưởng rất cần fractional CFO.

4 dịch vụ cốt lõi mà bất kỳ Fractional CFO nào cũng phải cung cấp

File nhấn mạnh: một fractional CFO chuẩn phải cung cấp 4 dịch vụ sau để được trả phí cao và giữ khách hàng lâu dài :

1. Rà soát báo cáo tài chính kèm góc nhìn chiến lược

Không chỉ đọc P&L – Balance Sheet – Cash Flow, mà phải phân tích:

• xu hướng biên lợi nhuận
• xu hướng dòng tiền từ vận hành
• tình trạng nợ
• cảnh báo sớm: cái gì cần dừng – cái gì cần tiếp tục – cái gì phải thay đổi ngay

Đây là cuộc nói chuyện ở “độ cao 30.000 foot”, không bàn về chi phí trưa nên nằm ở tài khoản nào.

2. Cash Flow Forecasting

CFO fractional phải trả lời các câu hỏi sống còn:

• “Có đủ tiền để tuyển người mới không?”
• “Có đủ tiền để tăng marketing không?”
• “CEO có thể tăng lương cho chính mình không?”

Tất cả trả lời bằng forecast dòng tiền.

3. Budgeting & Projections

Lập forecast 12–24 tháng để CEO biết:

• nếu triển khai chiến dịch A → lợi nhuận thay đổi thế nào
• nếu tăng sales headcount → khi nào hoà vốn
• nếu vào thị trường mới → cần bao nhiêu tiền

Khi kết hợp projection + cash flow → CEO có tầm nhìn mà họ chưa từng có.

4. Goal Setting & “Reverse Engineering” mục tiêu

Rất nhiều CEO không biết diễn dịch “mục tiêu cuộc sống” thành mục tiêu tài chính.

Ví dụ trong file:
CEO muốn trả hết khoản 200.000 USD trong 5 năm → CFO fractional tính ngược:

• cần tăng phân phối hàng tháng bao nhiêu
• cần tăng lợi nhuận bao nhiêu
• cần tăng doanh thu và duy trì margin ở mức nào

Khi CFO làm được điều này → trở thành “đối tác không thể thay thế”.

Ưu – nhược điểm của nghề Fractional CFO là gì?

Ưu điểm:

• thu nhập cao hơn bookkeeping gấp 3–6 lần
• làm ít khách hàng nhưng giá trị cao
• không có deadline căng thẳng kiểu thuế
• tạo tác động thật sự lên doanh nghiệp (doanh thu tăng, dòng tiền mạnh, CEO trưởng thành hơn)

Nhược điểm:

• yêu cầu tư duy chiến lược sâu
• cần kỹ năng giao tiếp + coaching
• tuyển người hỗ trợ rất khó (thiếu nhân lực tư duy forward-looking)
• dễ bị “scope creep” nếu không quản lý phạm vi dịch vụ

7 bước để bắt đầu kinh doanh dịch vụ Fractional CFO

Dựa theo file, đây là 7 bước bạn nên làm ngay khi khởi nghiệp dịch vụ CFO fractional:

1. Xác định mục tiêu cá nhân trước khi xác định mục tiêu kinh doanh

Bạn muốn:

• làm bao nhiêu giờ/tuần?
• thu nhập bao nhiêu?
• dành bao nhiêu thời gian cho gia đình?

Mẫu số chung của nhiều người: để công việc lấn át đời sống. Hãy làm ngược lại.

2. Xác định giá trị cốt lõi (Core Values)

Dùng để:

• chọn khách hàng
• chọn nhân sự
• quyết định khi nào cần “sa thải khách hàng”
• giữ hướng đi đúng

3. Xác định nhóm khách hàng mục tiêu

Theo file: hãy chọn ngành bạn từng làm hoặc hiểu rõ.
Nếu không thích ngành cũ → chọn ngành khác, tùy bạn.

Ở Việt Nam, các nhóm phù hợp:

• SME tăng trưởng nhanh
• chuỗi dịch vụ
• thương mại – phân phối
• startup công nghệ

4. Chia sẻ giá trị trên mạng xã hội

Gợi ý file: đăng 20 bài trả lời 20 vấn đề của khách hàng mục tiêu.

5. Xác định dịch vụ cung cấp

Dựa trên 4 core services phía trên.

6. Xác định pricing

Đừng phức tạp hoá.
Giá phải phù hợp lợi nhuận của khách hàng.
Có thể tăng giá sau 3–6 tháng.

7. Bắt đầu bán hàng (quan trọng nhất)

File nhấn mạnh: đừng dành tháng trời để chuẩn bị.
Hãy:

• dùng Upwork (đã chứng thực có khách trả 4.500–6.000 USD/tháng)
• dùng social để thu lead inbound

Giống ERP, không bán thì không có khách. Đây là bước quan trọng nhất.

Vai trò ERP trong hoạt động của một Fractional CFO

Fractional CFO càng hiệu quả khi doanh nghiệp dùng ERP vì:

• dữ liệu real-time
• báo cáo nhất quán
• cash-flow theo thời gian thực
• giảm sai số do nhập liệu thủ công

So sánh nhanh ERP cho khách hàng SME/Fast-growth:

• Acumatica Cloud ERP: phù hợp nhất SME tăng trưởng nhanh, không giới hạn user, mobile-first.
• Oracle NetSuite: mạnh tài chính chuẩn quốc tế.
• SAP S/4HANA: phù hợp doanh nghiệp lớn.
• Dynamics 365: phù hợp hệ sinh thái Microsoft.
• Odoo: phù hợp doanh nghiệp nhỏ hoặc đang chuyển từ Excel.

Fractional CFO dùng ERP sẽ giảm thời gian lao động 50–70% và tăng giá trị tạo ra.